Clarissa Pinkola Estes

 

Descansos,εικονοστάσια

Τα descansos είναι σύμβολα που αναφέρονται στο θάνατο.

Εκεί ακριβώς ,σε εκείνο το σημείο ,το ταξίδι κάποιου στη ζωή τερματίστηκε αναπάντεχα.

Συνέβη ένα αυτοκινητικό δυστύχημα ή κάποιος περπάταγε στο δρόμο και πέθανε από θερμοπληξία ή σε μια συμπλοκή.Συνέβη κάτι που άλλαξε δια παντός τη ζωή ενός προσώπου και τις ζωές των άλλων.(…)

Προσωπικά μου αρέσει να φτιάχνω τον χρονολογικό πίνακα της ζωής μιας γυναίκας,σε ένα μεγάλο κομμάτι χασαπόχαρτο,κι εκεί πάνω να σημειώνω με σταυρό τους σταθμούς,από την παιδική της ηλικία και μέχρι σήμερα,κομμάτια και μέρη του εαυτού της και της ζωής της που έχουν πεθάνει.

Μαζί της σημειώνω τους δρόμους που δεν περπάτησε,τα μονοπάτια που έφτασαν σε αδιέξοδο,τις ενέδρες ,τις προδοσίες και τους θανάτους.Μικροί σταυροί κατά μήκος του χρονολογίου δείχνουν αυτά που θα μπορούσαμε να έχουμε θρηνήσει ή που χρειάζεται κι αλλο να τα θρηνήσουμε.

Και ύστερα σημειώνω στο περιθώριο «λησμονημένα»για όσα η γυναίκα διαισθάνεται μεν αλλα δεν έχουν ακόμα αναδυθεί.Και γράφω «συγχωρεμένα» γι αυτά από τα οποια η γυναίκα έχει απελευθερωθεί ,σε μεγάλο βαθμό.

Σας συνιστώ να κάνετε το δικό σας εικονοστάσι ,ένα χρονολόγιο ζωής,και να αναρωτηθείτε: «πού είναι οι σταυροί»; «Που είναι τα μέρη που πρέπει να θυμάμαι; Που πρέπει να ευγνωμονώ»;

Όλα αυτά τα σημεία έχουν ένα νόημα που φέρετε στη τωρινή ζωή σας.Πρέπει να τα θυμάστε και την ίδια στιγμή να τα ξεχνάτε.(…)Είναι μια συνειδητή πρακτική για την απόδοση αίνων και ελέους στους ορφανούς νεκρούς της Ψυχής μας και για την προσδοκώμενη ανάπαυσή τους.

Φερθείτε λοιπόν ευγενικά στον εαυτό σας και κάνετε τα εικονοστάσια τόπους ανάπαυσης για τις πτυχές της Ψυχής σας που κάποτε κίνησαν για κάπου αλλά ποτέ δεν έφτασαν.Τα εικονοστάσια είναι σημαδούρες των νεκρών τόπων,των σκοτεινών καιρών,αλλά και ραβασάκια αγάπης για ο,τι υποφέρατε.Τα εικονοστάσια μεταμορφώνουν.Πολλά μπορούμε να πούμε για το τι σημαίνει να χώνουμε πράγματα στη γή ώστε να μην μας παίρνουν στο κατόπι.Πολλά μπορούμε να πούμε για το πώς τα συνοδεύουμε ώστε να αναπαυθούν εν ειρήνη.

Clarissa Pinkola Estes

Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους

Μύθοι κι ιστορίες για το αρχέτυπο της άγριας γυναίκας

Εκδ: κέλευθος

ο εαυτός και οι άλλοι

Ψεύτικες και ανίσχυρες θέσεις

.......................................................................................................

Μιά μητέρα επισκέπτεται το γιό της ,που βρισκόταν στο στάδιο της ανάρρωσης ύστερα απο κάποια ψυχική κατάρρευση.Καθώς την πλησιάζει

α) απλώνει τα χέρια της για να μπορέσει αυτός να την αγκαλιάσει και /ή

β) να τον αγκαλιάσει

γ)καθώς αυτός πλησιάζει εκείνη παγώνει και γίνεται άκαμπτη

δ) σταματάει αναποφάσιστος

ε)Εκείνη του λέει: "δεν θέλεις να φιλήσεις τη μανούλα σου";-και καθώς εξακολουθεί να στέκεται αναποφάσιστος

στ) εκείνη του λέει,"μα γλυκέ μου ,δεν πρέπει να φοβάσαι τα συναισθήματά σου"

ΡΟΝΑΛΝΤ ΛΑΙΝΓΚ

Ο Εαυτός και οι Αλλοι

προβλητική ταύτιση

..................................................
Ένας πιο σύνθετος αρχαϊκός μηχανισμός, τον οποίον εισηγήθηκε η Klein, είναι η προβλητική ταύτιση που πάει πέρα από το πώς αντιλαμβανόμαστε τους άλλους και το πώς αισθανόμαστε γι’ αυτούς και προχωρεί στο πώς τους κάνουμε να αισθάνονται από τη στιγμή που ταυτίζονται με το προβλητικό υλικό που τους απευθύνεται. Ενώ η προβολή είναι σχετικά απλός μηχανισμός, μέσω του οποίου προβάλλονται στον άλλον τα ανεπιθύμητα συναισθήματα, με την προβλητική ταύτιση επιτελείται κάτι πολύ πιο πολύπλοκο. Προϋποτίθεται μια βαθιά σχάση δια της οποίας το υποκείμενο εκφορτίζει ανυπόφορα μέρη του εαυτού και με έναν βίαιο τρόπο αναγκάζει τον άλλον να ιδιοποιηθεί αυτό που του προβάλλεται. Πρόκειται για αυτή καθεαυτή την υιοθέτηση της προβολής. Ο μηχανισμός αυτός έχει μελετηθεί ιδιαίτερα για την κατανόηση του ρατσισμού, του μίσους και των διακρίσεων απέναντι στον ‘άλλον’. Η προβλητική ταύτιση είναι για την Klein το αρχέτυπο όλων των βίαιων αντικειμενοτρόπων σχέσεων και ένας εξαιρετικά κρίσιμος αμυντικός μηχανισμός. Ο άλλος καθίσταται δοχείο τοξικών συναισθημάτων, άγχους και μίσους. Το αντικείμενο της προβολής μεταποιείται σε κατώτερο και απωθητικό, ώστε να νομιμοποιούμαστε να το μισήσουμε και να προβούμε σε διακρίσεις εις βάρος του.

...............................................
Θάλεια Δραγώνα
Επιστήμη και κοινωνία//τευχος 30 ,ανοιξη 2013
(επιθεώρηση πολιτικής και ηθικής θεωρίας)
απο εδώ

επιθυμίες και νευρώσεις ///// Lacan!!!!!!!

Κατά τον Lacan, η έννοια της επιθυμίας γεννιέται σε σχέση με τον Άλλον και μέσω της επιθυμίας του Άλλου και εγγράφεται στην συμβολική τάξη. Η φράση που συχνά διατύπωνε ήταν : «η επιθυμία του ανθρώπου είναι η επιθυμία του Άλλου» (Lacan, 1964). Αυτό είναι δυνατόν να γίνει κατανοητό με τους εξής τρόπους:  
α) Η επιθυμία είναι «η επιθυμία της επιθυμίας του Άλλου». Κάτι που σημαίνει ότι η επιθυμία είναι να είναι κανείς το αντικείμενο της επιθυμίας κάποιου άλλου και να «αναγνωρίζεται» από αυτόν τον άλλον. Η επιθυμία της επιθυμίας του Άλλου, παραπέμπει στην πρωταρχική ικανοποίηση της ανάγκης του, εκείνη την πρώτη φορά που ούτε το ζήτησε ούτε το περίμενε, συμπεριλαμβανομένου κάτι «επί πλέον». Αύτή η επιθυμία για αναγνώριση, λέει ο Lacan, έχει τις ρίζες της στην αναγνώριση και στην σηματοδότηση από την πλευρά της μητέρας, αυτών των πρώτων αντιδράσεων σωματικής εκτόνωσης που η μητέρα «αναγνώρισε» ως αίτημα, ανταποκρίθηκε σε αυτό, εισάγοντας έτσι το παιδί στη γλώσσα του συμβολικού. Όμως, αυτό σημαίνει ότι το παιδί υποτάσσεται στην έννοια του νοήματος και για να κάνει την επιθυμία του να ακουστεί είναι υποχρεωμένο να ζητήσει μέσω του αιτήματος. Αυτή η λεκτική μεσολάβηση εισαγάγει μια αναντιστοιχία μεταξύ της επιθυμίας της πρώτης ικανοποίησης και του αιτήματος. Διότι από την στιγμή που εισήχθηκε το αίτημα δεν μπορεί να βρεθεί ξανά η πρωταρχική ικανοποίηση, με αποτέλεσμα το παιδί να επιθυμεί την επιθυμία η οποία δεν μπορεί να σηματοδοτηθεί ποτέ επαρκώς. Η επιθυμία θα βρίσκεται πάντα εγγεγραμμένη ανάμεσα στο αίτημα και την ανάγκη. Ο Lacan ακολουθεί τα χνάρια του Kojève και του Hegel, διατυπώνοντας ότι η επιθυμία για επίτευξη της αναγνώρισης του υποκειμένου, φθάνει στο σημείο της διακινδύνευσης της ίδιας του της ζωής μέσα από έναν αγώνα καθαρά γοήτρου. Η επιθυμία αυτή, συνιστά την επιθυμία να γίνει κανείς το αντικείμενο της επιθυμίας του άλλου, και φαίνεται στην αρχή του Οιδιπόδειου συμπλέγματος, όταν το παιδί επιθυμεί να είναι ο φαλλός για την μητέρα.  
β) «Το αντικείμενο της επιθυμίας του ανθρώπου… είναι να επιθυμείται από κάποιον άλλον» (Lacan, 1951). Αυτός ο τρόπος επιθυμίας μέσω της επιθυμίας του άλλου, μας είναι ιδιαίτερα γνώριμος στην υστερία. Το υποκείμενο υιοθετεί την επιθυμία αυτού με τον οποίο ταυτίζεται. Βλέπουμε και εδώ ότι το αντικείμενο της επιθυμίας δεν παίζει κανένα ρόλο, αλλά αυτό το οποίο έχει σημασία είναι ότι όταν κάποιος επιθυμεί το υποκείμενο, αυτό αποκτά αξία δηλ. αναγνωρίζεται, ακριβώς επειδή είναι επιθυμητό.  
γ) «Η επιθυμία είναι πάντοτε η επιθυμία για κάτι άλλο» (Lacan, 1957). Λόγω του ότι η επιθυμία καθορίζεται από το αδύνατον της ανεύρεσης της πρώτης απόλαυσης με τον Άλλον, το αντικείμενο της επιθυμίας είναι «το αντικείμενο που λείπει αιώνια». Αφού είναι αδύνατον κανείς να βρει αυτό που εξ ορισμού αιώνια λείπει, το αντικείμενο της επιθυμίας μετατίθεται διαρκώς μετονομαζόμενο.  
δ) «Η επιθυμία ανακύπτει αρχικά στο πεδίο του Άλλου». Αυτή την φράση του Lacan μπορούμε να την αντιληφθούμε με την έννοια ότι ο πρώτος άνθρωπος που καταλαμβάνει την θέση του τόπου του Άλλου είναι η μητέρα που το παιδί στην αρχή βρίσκεται στο έλεος της επιθυμίας της. Όταν το παιδί περάσει στην οιδιπόδεια διαλεκτική και αναγνωρίσει την έλλειψη στον Άλλον, δύναται να αποδεχτεί την έλλειψη, και το ότι η επιθυμία. του θα μένει πάντα ανεκπλήρωτη. Η επιθυμία του να «είναι» απωθήθηκε προς όφελος της επιθυμίας του να «έχει» δια μέσου του λόγου και γίνεται αίτημα. Γινόμενη όμως αίτημα χάνεται όλο και πιο πολύ μέσα σε μια αλυσίδα σημαινόντων του λόγου. Η επιθυμία παραπέμπει πάντα σε μια σειρά υποκατάστατων επιθυμιών με υποκατάστατα συμβολικά αντικείμενα που παραπέμπουν στην πρωταρχική επιθυμία, ασυνείδητα. Η επιθυμία θα μετονομάζεται διαρκώς μένοντας πάντα ανικανοποίητη, λόγω της αναγκαιότητας να γίνει λόγος. Εγκαταλείπει δηλαδή την θέση του αντικειμένου της επιθυμίας και γίνεται το ίδιο υποκείμενο το οποίο είναι ελλειμματικό και μπορεί να επιθυμεί.

Η έννοια της επιθυμίας στην λακανική θεωρία
Κυβέλου Ευαγγελία
MSc Κλινικής Ψυχολογίας
και Ψυχοπαθολογίας

απο εδώ 

Νευρωσική δομή

Κατά την λακανική θεωρία η θέση της «ψυχικής υγείας» που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε φυσιολογική είναι ένα απατηλό ιδεώδες ολότητας. Όπως είπαμε όμως πρωτύτερα, το υποκείμενο είναι πάντα ελλειμματικό, κάτι του λείπει.

Η φυσιολογική δομή, υπό την έννοια εκείνου που συναντά κανείς στη στατιστική πλειοψηφία του πληθυσμού, είναι η νεύρωση.⁹

Σκοπός της ψυχαναλυτικής θεραπείας δεν είναι επομένως η εξάλειψη της νεύρωσης, αλλά η μετατροπή της θέσης του υποκειμένου απέναντι της.¹⁰

Στόχος της αναλυτικής θεραπείας είναι να οδηγήσει τον αναλυόμενο στην άρθρωση της αλήθειας γύρω από την επιθυμία του. Κάθε ανάλυση, όσο ατελής κι αν είναι, μπορεί να θεωρηθεί επιτυχής, όταν επιτυγχάνει τον στόχο αυτό.¹¹

Η νεύρωση, υποδηλώνει την εμπέδωση της πατρικής λειτουργίας, την αφομοίωση της δομής της γλώσσας, την αμφιβολία, και την αναστολή των ενορμήσεων μέσω του μηχανισμού της απώθησης.

Το απωθημένο και η επιστροφή του απωθημένου από το ασυνείδητο μέσω του συμπτώματος, λέει ο Lacan, παίζει τον ρόλο της γλώσσας που επιτρέπει να εκφραστεί η απώθηση. Διότι το υποκείμενο έχει άμεση πρόσβαση στον συμβολικό λόγο.

Σύμφωνα με τον Lacan η δομή της νεύρωσης σχετίζεται με ένα ερώτημα που αφορά το είναι του υποκειμένου. Θα μπορούσε να διατυπωθεί: «Ποιος είμαι;», «Γατί με έκαναν; Τι θέλουν από εμένα;» Αυτά τα ερωτήματα έχουν σχέση με την θέση που κατέχει το παιδί σε σχέση με την επιθυμία των γονιών.

Διακρίνουμε δυο μεγάλες κατηγορίες νευρώσεων: Την ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση και την υστερία.

Το ερώτημα του ιδεοψυχαναγκαστικού φαίνεται να είναι : «να ζει κανείς ή να μην ζει;» θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ύπαρξη του, μια και αντιλαμβάνεται την ύπαρξη του, μόνο μέσα από το συνειδητό μέρος του εαυτού του. Για αυτό τον λόγο, θέλει να έχει τα πάντα υπό έλεγχο.

Ο ιδεοψυχαναγκαστικός, χαρακτηρίζεται από μια επιθυμία που δεν γίνεται να εκπληρωθεί. Μια αδύνατη επιθυμία. Γιατί όσο πιο κοντά φτάνει ο ιδεοψυχαναγκαστικός να συνειδητοποιήσει την επιθυμία του, τόσο ο άλλος στον οποίο απευθύνεται αποκτά προτεραιότητα σε σχέση με τον ίδιο, εξαλείφοντας τον ως υποκείμενο. Η παρουσία του άλλου, απειλεί τον ιδεοψυχαναγκαστικό με αυτό που ο Lacan αποκαλεί «αφάνιση» (aphanisis), την εξαφάνιση του δηλαδή ως υποκειμένου. Για να αποφύγει αυτή την παρουσία, μια κλασική ιδεοψυχαναγκαστική τακτική είναι να ερωτεύεται κάποιον που είναι απρόσιτος ή να κάνει σχέδια υπερβολικά, ώστε κανείς να μην μπορεί να τα φτάσει.

Για την υστερική, το κύριο ερώτημα είναι: « είμαι άντρας ή γυναίκα;», θέτοντας το θέμα της σεξουαλικότητας.

Γενικά φαίνεται ότι στην φαντασίωση της υστερικής, είναι ο άλλος αυτός που την επιθυμεί. Δεν καταλαμβάνει η ίδια την θέση της επιθυμίας, η ίδια είναι το αντικείμενο της επιθυμίας του άντρα. Αυτό όμως είναι η μισή αλήθεια, διότι η υστερική ταυτίζεται επίσης με τον σύντροφο της και επιθυμεί σαν να ήταν στην θέση του, σαν να ήταν αυτός. Εφόσον η επιθυμία της γίνεται ταυτόσημη με τη δική του επιθυμία, επιθυμεί όπως εκείνος και ότι εκείνος. Η δική του επιθυμία την οδηγεί στην δική της επιθυμία. Η «άλλη γυναίκα» που βρίσκουμε συχνά στις μελέτες για την υστερία, αναφέρεται στην γυναίκα που επιθυμεί ο άλλος. Η υστερική ταυτίζεται και με τις δύο θέσεις, αυτήν του άντρα της που επιθυμεί μια άλλη γυναίκα, και τότε επιθυμεί σαν άντρας, και αυτή της επιθυμούμενης άλλης γυναίκας και τότε επιθυμεί σαν γυναίκα. Για αυτό αναρωτιέται σε σχέση με τη σεξουαλικότητα της.

Η φοβία, για τον Lacan, δεν συνιστά κλινική δομή ανάλογη της υστερίας και της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης, αλλά μια διέξοδο που είναι δυνατόν να οδηγήσει σε οποιαδήποτε από τις δύο τους και η οποία συνδέεται με συγκεκριμένους τρόπους με την διαστροφική δομή.

Ο φοβικός, λειτουργεί χρησιμοποιώντας ένα φανταστικό αντικείμενο με σκοπό να αναδιοργανώσει τον συμβολικό κόσμο. Αυτό τον βοηθάει να πραγματώσει το πέρασμα από τη φαντασιακή στην συμβολική τάξη.

Η φοβία μπορεί να θεωρηθεί σαν μια στρατηγική την οποία χρησιμοποιεί το υποκείμενο προκειμένου να υποστυλώσει το Όνομα του Πατέρα, που αν και δεν λείπει το βιώνει επισφαλές. Όπως βλέπουμε υπάρχουν μερικές συγγένειες μεταξύ φοβίας και διαστροφής, όμως ο φοβικός έχει αποδεχτεί την πατρική μεταφορά και προσπαθεί να την εδραιώσει ενώ ο διαστροφικός την απαρνείται.

Κυβέλου Ευαγγελία
MSc Κλινικής Ψυχολογίας
και Ψυχοπαθολογίας

απο εδώ